Ruch zegarka Caldera Paradise Series to mechanizm kwarcowy, który zapewnia precyzyjne odmierzanie czasu. Ruch zegarka zawiera wiele funkcji, w tym wyświetlacz LCD, który wyświetla godzinę i datę, oraz funkcje alarmu i stopera. Ruch zegarka jest wyposażony w baterię, która pozwala na długotrwałe użytkowanie bez konieczności częstego ładowania. Rysunek zegarka jest w stanie wyglądać nowocześnie i stylowo, a jego konstrukcja jest trwała i wytrzymała. Ruch zegarka Caldera Paradise Series jest doskonałym wyborem dla osób szukających precyzyjnego i trwałego mechanizmu kwarcowego.
Ostatnia aktualizacja: Ruch zegarka Specyfikacja i rysunek Caldera Paradise Series
Porady
Robert Sternicki
Lubi luksusowe zegarki, ubóstwia automaty i kolekcjonuje je pasjami. Jednocześnie uważnie śledzi wszelkie nowinki i wydarzenia ze świata zegarków. Prywatnie namiętnie pływa i podróżuje po różnych zakątkach świata.
10 grudnia 2018
Dużo pisaliśmy już o tym, że mechanizmy kwarcowe nie znaczy gorsze, pisaliśy także o mechanizmach automatycznych i ich zasady funkcjonowania oraz zastanawialiśmy się, czy warto wybrać mechanizmach z ręcznym naciągiem. Najwyższy czas przeanalizować ich poszczególne systemy. Przedstawiamy informacje o mechanizmach Ronda, ETA oraz Miyota.
Mechanizm Ronda – szwajcarski mechanizm kwarcowy w zegarku
Krótko mówiąc, jest to kwarcowy mechanizm szwajcarskiej produkcji. Swoje istnienie marka Ronda zawdzięcza Williamowi Mossetowi, który założył tuż po wojnie niewielkie przedsiębiorstwo, zajmujące się produkcją poszczególnych części do napędów zegarkowych innych producentów. Wystarczył jednak niedługi czas, by Ronda rozpoczęła produkcję własnych mechanizmów, co było początkiem do stania się jednym z najpopularniejszych ich twórców. W latach siedemdziesiątych, podczas rewolucji kwarcowej, Ronda z producenta napędów z automatycznym naciągiem przeistoczył się w jednego z najważniejszych wytwórców kwarcowych mechanizmów.
W sklepie Zegarownia znaleźć można liczne zegarki, napędzane tym rodzajem mechanizmu. Przykładem będzie marka Zeppelin i jej seria zegarków męskich Zeppelin 100 Jahre Chronograph, posiadająca system Ronda kalibru 5130. D z pięcioma kamieniami, cechujący się posiadaniem trzech subtarcz – wskaźnika czasu podwójnego, chronografem, trzydziestominutowym i sześćdziesięciosekundowym oraz datownikiem na godzinie czwartej. Jest to system trójwskazówkowy, w odróżnieniu od niektórych modeli posiadających dodatkowy sekundnik na innym oku zegarka.
Innym modelem będzie Atlantic Seaway, zawierający mechanizm Ronda 6004. B posiadający 6 kamieni, z czego pięć zostało platerowanych złotem. Jego cechy charakterystyczne to przede wszystkim podwójne okienko datownika dni miesiąca (osobno wyświetlające dziesiątki i jedności) a także sześćdziesięciosekundowy chronograf na godzinie szóstej.
Mechanizm ETA – wszechstronność ze Szwajcarii
ETA to drugi ze szwajcarskich i popularnych napędów, jednak w przeciwieństwie do Rondy nie ograniczające się do kwarców, ale rozszerzających swoją ofertę o mechanizmy z ręcznym i automatycznym naciągiem. Co oznacza skrót ETA? Pochodzi od nazwy Eterna, producenta zegarków. ETA wyodrębniła się z tego przedsiębiorstwa w 1932 roku jako osobna marka, jednak wciąż należąca do tego samego właściciela – Theodore'a Schilda. Obie dołączyły do koncernu Ebauches, zrzeszającego producentów surowych mechanizmów do zegarków, natomiast na początku lat osiemdziesiątych cały koncern zlał się w firmę ETA. Bogata tradycja i ogromne doświadczenie przedstawicieli licznych marek skupionych wokół ETA pozwoliło na produkcję zróżnicowanych systemów.
Jednym z przykładów zegarków wyposażonych w ETA posłużyć może klasyczny model zegarka Aviator Douglas, wyposażony w mechanizm automatyczny ETA Mecaline 2824-2, który ma 25 kamieni. Dysponuje także okienkiem datownika po prawej stronie, zaś jedną z technicznych jego zalet jest korektor chodu i system regulacji częstotliwości ETACHRON, zabezpieczający przed zmianą częstotliwości chodu.
Innym zegarkiem, tym razem wyposażonym w mechanizm z ręcznym naciągiem ETA jest model Atlantic Worldmaster Lusso, napędzany dzięki systemowi ETA Mecaline 6497-1. Ten mechanizm posiada 17 kamieni łożyskujących, a jego wygląd wyróżnia znajdujący się na godzinie szóstej sekundnik. Warto zaznaczyć, że w tym modelu zegarka został on specjalnie zmodyfikowany poprzez usunięcie powłoki, co pozwala na oglądanie pracy balansu.
Mechanizm Miyota – japońska trwałość i precyzja
Miyota to japońska marka produkująca mechanizmy do zegarków, która powstała w 1980 roku jako część koncernu Citizen. Od tamtej pory właściwie zdominowała rynek japońskich zegarków i systemów napędowych, dzieląc się nim jedynie z Citizenem i Seiko, ale na tym nie poprzestała. Wśród użytkowników Miyoty zbierają same pozytywne opinie – głównie za sprawą, co oczywiste, wysokiej precyzji, ale także niezwykłej trwałości. Ich powodzenie daje świadectwo ich wysokiej jakości - mechanizmy te pojawiają się także w zegarkach innych producentów.
Mechanizmy Miyota pojawiają się nie tylko w zegarkach Citizen. Jednym z przykładów jest amerykańska marka Invicta, której model Invicta ProDiver Automatic zyskał ogromną popularność ze względu na swój charakter zegarka dla nurków a także właśnie dzięki precyzyjnemu napędowi Miyota 8215 – automatycznemu systemowi, który pozwala aż a 40 godzin pracy, wyposażonemu w 21 kamieni. Kwarcowym wariantem mechanizmu Miyota będzie system o kalibrze OS10, znajdujący się w zegarku Laco Flieger C Trier. Cechują go trzy oka chronografu, a także datownik na godzinie trzeciej.
Jaki mechanizm zegarka wybrać?
Wszystkie powyższe marki cechują się podobną precyzją, zależną także od rodzaju skomplikowania mechanizmu i dodatkowych funkcji, jakie posiadają. Wśród miłośników zegarków i samych zegarmistrzów istnieją przekonania, że to właśnie ETA jest najwydajniejsza i najbardziej dokładna, jednak w porównaniu z nią Miyota cechuje się wyższą trwałością – często pojawiają się opinie, że nawet zalanie nie jest jej straszne – wystarczy jedynie solidne wysuszenie i wymiana baterii, by nadal funkcjonowała bezproblemowo. Tymczasem obie marki są jednak bardzo drogie – wśród nich Ronda reprezentuje niższy pułap cenowy – inne marki wykorzystują jedynie ciężką stal, natomiast Ronda skupia się na lekkości swoich produktów.
Trudno więc zdecydować, który mechanizm jest najlepszy – nawet wśród jednej marki zdarzają się bowiem konkurencyjne systemy, przez co część Rond będą dokładniejszych niż niektóre Miyoty. Podczas selekcji istotny będzie też rodzaj napędu – automatyczny, kwarcowy czy mechanizm z ręcznym naciągiem. Warto więc samemu dokonać testów i wybierając poszczególne modele zegarków wyposażonych w różne mechanizmy, także posiadające to samo logo, zdecydować, który jest najodpowiedniejszy i najlepiej pasuje jego użytkownikowi.
- Historia i rodzaje zegarów – jak człowiek nauczył się mierzyć czas
- Zegar słoneczny
- Zegary wodne, ogniowe i pisakowe
- Zegar wahadłowy i mechaniczny
- Zegarek nasz codzienny
- Zegarek na rękę
- Zegar ścienny
- Zegar na biurko albo stół
Czy wiecie, że starożytne obeliski, oprócz funkcji reprezentacyjnych czy upamiętniających ważne historyczne wydarzenia pełniły też funkcję zegarów słonecznych? Po czym poznać, które to? Najczęściej mają kształt cienkiej piramidy czyli stożka o podstawie kwadratu. Można powiedzieć, że gnomony to były pierwsze uliczne zegary – jak ten na Piazza del Popolo w Rzymie.
Zegar słoneczny
Jego stworzenie przypisuje się Egipcjanom. W drugim tysiącleciu p. n. e. w starożytnym Egipcie pojawił się kamienny przenośny zegar skonstruowany z dwóch listew ułożonych w kształt litery T. początkowo taki zegar wymagał obracania go w zależności od pory dnia, żeby cień padający na dłuższą listwę pokazywał prawidłowo godzinę. Z czasem poradzono sobie są ta niedogodnością. W III w. p. Babilończyk Berossos skonstruował zegar słoneczny nazwany Polosem. Był to pręt umieszczony wewnątrz półkolistej czaszy. Cień pręta wędrował po jej obrzeżu, odzwierciedlając pozorną drogę słońca po niebie.
Ciekawą wariacją na temat zegara słonecznego jest jego wersja rozpowszechniona w średniowiecznych budynkach sakralnych. W sklepieniu od strony południowej (czasza) zostawiano mały otwór, przez który wpadały promienie słoneczne. Na ścianie lub na posadzce, na którą padał punkt światła była podziałka – punkt ów zmieniał w ciągu dnia położenie i wskazywał godzinę.
Najstarszy polski gnomon pochodzi z 1476 roku, a jeden z najsłynniejszych zegarów słonecznych znajduje się na zamku w Olsztynie - skonstruował go Mikołaj Kopernik.
Czy wiecie, że największa kolekcja zegarów słonecznych w Europie znajduje się w Państwowym Muzeum im. Przypkowskich w Jędrzejowie.
Źródło: http://www. muzeum. jedrzejow. pl/index. php? option=com_content&view=article&id=76&Itemid=594
Zegary wodne, ogniowe i pisakowe
Potrzeba mierzenia czasu bez względu na porę doby – zegar słoneczny po zmroku tracił funkcjonalność – sprawiła, że pojawiły się zegary wykorzystujące inne walory naturalne: wodę, ogień i piasek. Najprostszy zegar wodny to było po prostu naczynie z dziurą w dnie i podziałką na ściankach. Uciekająca woda wskazywała upływ czasu. Z kolei zegar ogniowy, który upodobali sobie Chińczycy, to nic innego jak świeca z podziałką. Czyż to nie znamienne: woda i ogień, dwa żywioły, których nazw tak często używamy, żeby metaforycznie opisać odczucie upływającego czasu mają tyle wspólnego z zegarami… Czas lubi przeciekać przez palce, robota pali się komuś w rękach.
I jeszcze zegar piaskowy czyli klepsydra. To jeden z tych wynalazków, który nie ma daty ważności – nawet dziś możecie ugotować jajko na miękko albo umyć zęby posiłkując się precyzją tego prostego i bardzo funkcjonalnego miernika czasu
Źródło: https://pixabay. com/pl/klepsydra-czas-piasek-zegar-1463328/
Zegar wahadłowy i mechaniczny
Zapewne wielu z was pamięta z dzieciństwa wielkie wiszące na ścianach zegary z rytmicznie kołyszącym się wahadłem. Taki czasomierz to zegar wahadłowy. Pomysł zastosowania wahadła w zegarze przypisuje się Galileuszowi, który także jako pierwszy opisał mechanizm jego działania czyli tzw. izochronizm – stałość okresu wahań. Zegary wahadłowe, często wspierane przez napęd elektryczny, są w użyciu do dziś. To najczęściej oldskulowe albo designerskie zegary ścienne.
Źródło: https://pixabay. com/pl/zegar-wahad%C5%82owy-stary-wahad%C5%82o-2196266/
Równie dobrze pamiętacie pewnie zegary z kukułką – to modele mechaniczne napędzane ciężarkami zawieszonymi na łańcuchu owiniętym wokół wału. W polskich domach popularne były zegary w kształcie chatki ze spadzistym obustronnie dachem i okienkiem, z którego co godzinę wyskakiwała kukułka. Rolę ciężarków grały żeliwne szyszki, które trzeba było podciągać, kiedy niebezpiecznie zbliżały się do podłogi i w ten sposób gwarantować ciągłą pracę mechanizmu.
Źródło; Źródło: https://pixabay. com/pl/zegar-wahad%C5%82owy-stary-wahad%C5%82o-2196266/
Zegarek nasz codzienny
Przez wiele stuleci zegary funkcjonowały wyłącznie w przestrzeni publicznej. Potem udało im się zaistnieć w naszych domach. Ostatnim etapem miniaturyzacji czasomierzy są zegarki ręczne i kieszonkowe. Tym razem, zamiast wchłaniania informacji historycznych, proponujemy… wizytę w sklepie.
Zegarek na rękę
Zegarek na rękę pozostaje niezmiennie symbolem statusu społecznego. Od czasu stworzenia tego rodzaju modelu – początek XIX wieku – wciąż ulega on modyfikacjom. Zegarki mechaniczne, elektroniczne i kwarcowe to nieodłączna część naszej codzienności. Nowoczesne zegarki na rękę mają mnóstwo funkcji dodatkowych, są odporne na ekstremalne warunki atmosferyczne, wodoodporne – rzecz można: niezniszczalne. Im szybciej żyjemy, im bardziej nakręcona jest nasza codzienność, tym perfekcyjniejsze czasomierze nosimy na nadgarstkach. I często nawet nie rzucamy na nie okiem, bo… wolimy zegarki w smartfonach. Nie zmienia to faktu, że szwajcarski zegarek to wciąż synonim luksusu i miejsca na drabinie społecznej. Marki takie jak Swatch, Atlantic, Certina, Tissot, Roamer osiągają zawrotne ceny.
Źródło: https://pixabay. com/pl/zegarek-m%C4%99ski-zegarek-na-r%C4%99k%C4%99-1654550/
Zegar ścienny [ sprawdź naszą ofertę]
Zegar ścienny znajdziemy w każdym domu – chociaż jeden. Czasem cyka, bo to lubimy, a czasem ma zupełnie bezgłośny mechanizm. Może być połączony z termometrem i barometrem albo z ramkami na ulubione fotografie. Bywa maksymalnie ascetyczny ale i barokowo zdobny. Zegar ścienny to często designerski przedmiot sztuki użytkowej kupowany nie ze względu na potrzebę pomiaru czasu, ale z uwagi na swoją urodę. Coraz częściej zadowalamy się jednak zegarami wbudowanymi w inne sprzęty elektroniczne jak kuchenka czy dekoder TV.
Źródło: https://exitodesign. html
Zegar na biurko albo stół [ sprawdź naszą ofertę]
Zegar na biurko albo stół to przedmiot kupowany głównie z powodów sentymentalnych albo z uwagi na potrzebę aranżacji pomieszczenia w konkretnym stylu. Czy komuś, kto pracuje przy komputerze i ze smatfonem w dłoni potrzebny jest dodatkowy czasomierz…? Miło jednak oderwać wzrok od monitora i zauważyć, że czas mimo wszystko płynie i praca zmierza do finału.
Zegar atomowy
Jeśli zależy wam na najdokładniejszym możliwym pomiarze czasu, korzystajcie z zegara atomowego.
Czy wiecie, że jeszcze niedawno najdokładniejszy zegar atomowy spóźniał się o sekundę raz na 138 milionów lat. W grudniu 2016 roku w Polsce, w Obserwatorium Astrogeodynamicznym CBK PAN w Borówcu pod Poznaniem uruchomiono tzw. fontannę cezową – zegar, który nie straci ani sekundy przez 200 milionów lat!
źródło: http://wyborcza. html
Więcej informacji: https://pl. org/wiki/Zegar_atomowy.
Wystarczy kliknąć tutaj http://www. pl/ i nie będziecie już mieli żadnych wymówek.
Słynne zegary w przestrzeni publicznej
Jeśli zafascynowała was historia zmagań ludzkości z czasem, warto w czasie podróży zwracać uwagę na słynne zegary w przestrzeni publicznej: dworcowe, te na wieżach ratuszowych i kościelnych i inne. Do dziesięciu najsłynniejszych wież zegarowych zalicza się:
Powstała w 1491 roku Spasskaya – wieża będąca częścią bramy wjazdowej do Kremla. Zegar pojawił się na niej najprawdopodobniej w roku 1585.
Jedna z północnych wież Pałacu Westminsterskiego, na której zlokalizowano Big Ben. To trzecia co do wielkości wieża zegarowa na świecie.
Źródło: https://pixabay. com/pl/westminster-big-ben-london-902972/
Wieża w kompleksie budynków znanych jako Abraj Al-Bait Towers albo Mecca Royal Hotel Clock Tower w Mekce na terenie Arabii Saudyjskiej. Widoczna z odległości 25 kilometrów.
Wieża Faisalabad w Pakistanie, stoi ona u zbiegu ośmiu ulic.
Clock Tower w Hongkongu – czterdziestoczterometrowa konstrukcja z siedmiometrowym masztem.
Indyjska wieża Rajabai w Mumbaju. Zaprojektował ją Sir George Gilbert Scott, który współpracował także przy projekcie wieży dla Big Bena.
Zytglogge w szwajcarskim Bernie – symbol o znaczeniu narodowym wpisany na listę UNESCO.
Źródło: https://pixabay. com/pl/zytglogge-bern-stare-miasto-2214776/
Wieża zegarowa w Montrealu – nazywana bywa pamiątkowym zegarem marynarzy.
Wieża zegarowa Allen-Bradley w Milwaukee. Usytuowano na niej jeden z największych czterotarczowych zegarów na świecie.
Peace Tower w Ottawie. To kanadyjska ikona widoczna nawet na awersie dwudziesto- i pięćdziesięciodolarówki.
Kupujesz zegarek?
Pamiętaj, że zegarki, zwłaszcza te na rękę, traktowane są jak biżuteria i równie często są podrabiane. Żelazna zasada głosi, że dobry zegarek ma swoją cenę – jeśli ktoś oferuje ci Omegę za pół darmo, to na pewno masz do czynienia z fałszywką. Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości, pamiętaj że:
Wszystkie grawery (numer seryjny, grawery na tarczy) muszą być perfekcyjnie wykonane i wyraźne. Producenci używają naprawdę świetnego sprzętu.
Zanim zdecydujesz się na obejrzenie wymarzonego zegarka zadaj sobie trud i poczytaj, pooglądaj zdjęcia – jeśli wiesz co i gdzie ma być wygrawerowane, z łatwością wykryjesz oszustwo. Wszelkie literówki, błędy; braki w miejscach, w których powinno coś być wytłoczone dyskwalifikują model, który oglądasz.
Stal i szkło oraz inne materiały wykorzystywane do produkcji drogich zegarów są najwyższej jakości. Jeśli zegarek, który oglądasz sprawia wrażenie byle jak wykonanego – pewnie jest podróbką. Podobnie gdy wydaje się podejrzanie lekki.
Fascynacja pomiarem czasu jest ze swej natury bardzo ludzka. Nasz czas na tym najpiękniejszym ze światów jest ograniczony i dlatego staramy się czas zatrzymać, cofnąć albo przyspieszyć jego bieg. Zegar daje nam złudne wrażenie panowania nad czasem, ale te złudzenia są nam na co dzień bardzo potrzebne.
Jeżeli zastanawiacię sie nad wyborem zegary do domu - zapraszamy do naszego sklepu!
Ziemia obiega Słońce w odległości ok. 150 mln km, ale dystans ten waha się od ok. 147 mln km do ponad 152 mln km, ponieważ orbita naszej planety ma kształt elipsy. Lato na półkuli północnej wypada akurat wtedy, gdy Ziemia w swej wędrówce jest bardziej oddalona od Słońca, a zima, gdy znajduje się bliżej. Jeśli chcesz wiedzieć, jak to jest możliwe, zapoznaj się z lekcją o ruchu obiegowym Ziemi.
Ruch Ziemi wykonywany przez nią po orbicie wokół Słońca w ciągu roku. Ruch obiegowy Ziemi sprawia, że Słońce pojawia się na tle coraz to innych gwiazdozbiorów
Już wiesz
jakie rozmiary i kształt ma Ziemia;
że Ziemia obraca się wokół własnej osi, która jest nachylona pod kątem ok. 66°33' w stosunku do płaszczyzny jej orbity;
jakie są konsekwencje ruchu obrotowego Ziemi.
Nauczysz się
wykazywać związek między nachyleniem osi ziemskiej a oświetleniem naszej planety;
interpretować zależność pomiędzy zróżnicowaniem oświetlenia poszczególnych części Ziemi a porami roku;
określać pory roku na podstawie obserwacji pozornej wędrówki Słońca po sferze niebieskiej;
określać szerokość geograficzną na podstawie obserwacji pozornej wędrówki Słońca po sferze niebieskiej.
Przygotuj przed lekcją:
globus,
tellurium.
Ziemia obiega Słońce po nieznacznie wydłużonej orbicie eliptycznej zbliżonej kształtem do okręgu. Ruch ten nazywamy ruchem obiegowym Ziemi. Ruch Ziemi wokół Słońca odbywa się w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara (patrząc na układ Ziemia‑Słońce od strony półkuli północnej).
Czas obiegu minimalnie się zmienia w kolejnych latach, więc możemy podawać go tylko w przybliżeniu. Zwykle przyjmuje się, że rok słonecznyrok słoneczny trwa 365 dni 5 godzin i 49 minut. Oznacza to, że po tym czasie Ziemia wraca do pozycji wyjściowej względem Słońca. Nieco dłuższy jest rok gwiazdowyrok gwiazdowy, który trwa ok. 365 dni 6 godzin 9 minut i nieco ponad 9 sekund. Po upłynięciu tego czasu Ziemia wraca do miejsca, z którego Słońce jest widoczne w tym samym położeniu względem odległych gwiazd. Zwróć uwagę, że żadna z tych miar czasu nie składa się z równej liczby dni, co ma konsekwencje przy określaniu, kiedy właściwie upływa rok, i przy konstrukcji kalendarza.
Wiesz już, że nachylenie osi ziemskiej w stosunku do płaszczyzny obiegu Ziemi wokół Słońca wynosi ok. 66°33'. Astronomowie mówią o nachyleniu osi dopłaszczyzny ekliptykipłaszczyzny ekliptyki, czyli płaszczyzny zawierającej orbitę, po której Ziemia obiega Słońce. Niezwykle ważne znaczenie dla Ziemi ma fakt, że nachylenie jej osi w stosunku do płaszczyzny orbity nie ulega zmianie w ciągu całego obiegu wokół Słońca, czyli w ciągu roku. Oznacza to, że przez część roku oś swoim północnym końcem skierowana jest w stronę Słońca, przez co półkula północna jest silniej przez nie oświetlana. Przez drugą część roku oś ziemska skierowana jest ku Słońcu końcem południowym, co powoduje, że bardziej oświetlona jest półkula południowa. Natomiast dwukrotnie w ciągu roku oś ziemska ustawia się w stosunku do Słońca tak, że obie półkule oświetlane są identycznie.
Polecenie 1
Za pomocą globusa i dowolnego obiektu, któremu chwilowo nadasz rolę Słońca, odtwórz roczną wędrówkę Ziemi.
Tellurium to model umożliwiający prezentację wzajemnego ruchu Ziemi i Księżyca względem siebie oraz względem Słońca. Służy do pokazania oświetlenia Ziemi w różnych porach zarówno dnia, jak i roku, faz Księżyca oraz zaćmień Słońca i Księżyca
Polecenie 2
Wpraw tellurium w ruch i prześledź roczny obieg Ziemi i Księżyca wokół Słońca. Zauważ, że ruch Ziemi dookoła własnej osi, ruch Księżyca wokół Ziemi i ruch Ziemi (wraz z Księżycem) wokół Słońca zachodzą równocześnie.
Ciekawostka
Ruch wokół Słońca nasza planeta wykonuje z nieznacznie zmieniającą się prędkością liniową wynoszącą 29, 3‑30, 3 km/s (średnio przyjmuje się 29, 783 km/s). Odpowiada to niewyobrażalnie wielkiej prędkości 107 210 km/h.
Ważne!
Nachylenie osi ziemskiej do powierzchni ekliptyki jest jednakowe w ciągu roku. Fakt stałego nachylenia osi ziemskiej ma zasadnicze znaczenie dla zmienności pór roku na Ziemi, klimatu, długości dnia i nocy oraz zmian miejsc wschodu, górowania i zachodu Słońca.
Ciekawostka
Na przestrzeni setek i tysięcy lat nachylenie osi ziemskiej podlega zjawisku tzw. precesjiprecesji, czyli nieznacznej zmianie kierunku wskazywanego przez oś.
Precesja osi ziemskiej jest przyczyną powolnych zmian jej nachylenia względem płaszczyzny ekliptyki. Nachylenie to waha się od 65°36' do 68°12', a obecnie wynosi ok. Precesja to okrężny ruch osi Ziemi po powierzchni bocznej stożka, którego wierzchołek pokrywa się ze środkiem naszej planety. Zakreślenie pełnego okręgu trwa ok. 26 tysięcy lat
Film dostępny na portalu epodreczniki. pl
Precesja osi ziemskiej jest przyczyną powolnych zmian jej nachylenia względem płaszczyzny ekliptyki. 26 tysięcy lat
Animacja przedstawia, jak zmienia się nachylenie osi ziemskiej w stosunku do płaszczyzny orbity Ziemi wokół Słońca.
Roczny ruch Ziemi wokół Słońca powoduje, że w sposób powtarzalny zmienia się oświetlenie różnych części Ziemi. W rezultacie występują cykliczne zmiany pór roku. Z astronomicznego punktu widzenia momentami granicznymi pór roku są tzw. równonoce i przesilenia.
Źródło: Olga Mikos, TUBS (http://commons.
Równonoc wiosennaRównonoc wiosenna występuje w chwili, gdy promienie słoneczne padają pionowo na równik, a pod coraz mniejszym kątem na resztę kuli ziemskiej aż do obu biegunów. Na całej Ziemi dzień i noc trwają wtedy po 12 godzin.
Przesilenie letniePrzesilenie letnie (nazywane tak na półkuli północnej) to moment, gdy promienie słoneczne padają pionowo na zwrotnik Raka. Lepiej oświetlona jest wtedy półkula północna, na której dzień jest dłuższy od nocy. Za kołem podbiegunowym północnym panuje wówczas dzień polarnydzień polarny, a za południowym noc polarnanoc polarna.
Równonoc jesiennaRównonoc jesienna ma miejsce wtedy, gdy Słońce ponownie góruje w zenicie nad równikiem, a więc promienie słoneczne padają pionowo na równik, a pod coraz mniejszym kątem na resztę kuli ziemskiej aż do obu biegunów. Na całej Ziemi dzień i noc ponownie trwają po 12 godzin.
Przesilenie zimowePrzesilenie zimowe (nazywane tak na półkuli północnej) następuje w chwili, gdy promienie słoneczne padają pionowo na zwrotnik Koziorożca. W tym czasie lepiej oświetlona jest półkula południowa, na której dzień jest dłuższy od nocy. Za kołem podbiegunowym południowym panuje dzień polarnydzień polarny, a za północnym noc polarnanoc polarna.
Daty zmian astronomicznych pór roku są dla całej Ziemi takie same, ale ich nazwy zależą od półkuli. Gdy na półkuli północnej trwa lato, na półkuli południowej jest zima. Na północnej półkuli Ziemi pory roku zaczynają się w następujących terminach:
wiosna – 21 marca w momencie równonocy wiosennej,
lato – 22 czerwca w momencie przesilenia letniego,
jesień – 23 września w momencie równonocy jesiennej,
zima – 22 grudnia wraz z momentem przesilenia zimowego.
Ciekawostka
Pierwsi angielscy osadnicy w Australii cierpieli głód, ponieważ siali i sadzili rośliny uprawne w tym samym czasie, co w Europie, czyli w okresie od marca do maja. Rośliny nie chciały rosnąć i prawie nie było plonów. Osadnicy nie wzięli pod uwagę faktu, że w tym czasie na półkuli południowej trwa jesień i zbliża się zima.
Ważne!
Moment zmiany astronomicznych pór roku jest niezależny od obowiązującego kalendarza i urzędowo zatwierdzonego czasu. Jest on wyznaczany za pomocą specjalnych obliczeń i obserwacji astronomicznych i w rzeczywistości co roku wypada o innej porze dnia, a nawet innego dnia – czasami dzień wcześniej albo dzień później niż powszechnie przyjęte daty. Wiosna zaczyna się 20‑21 marca, lato – 22‑23 czerwca, jesień – 22‑23 września, natomiast zima – 21‑22 grudnia.
Pozorna wędrówka Słońca po sferze niebieskiej jest konsekwencją ruchu obrotowego Ziemi wokół własnej osi. Nachylenie tej osi i ruch obiegowy Ziemi wokół Słońca przyczyniają się do zmiany miejsc wschodu i zachodu Słońca oraz jego wysokości nad horyzontem w południe. W rezultacie tylko dwa razy w roku (w dniach równonocy) Słońce wschodzi dokładnie na wschodzie i zachodzi dokładnie na zachodzie. W pozostałe dni wschody i zachody Słońca występują codziennie w innych miejscach i są coraz bardziej przesunięte – na północ (na północnej półkuli latem, na południowej półkuli zimą) albo na południe (na północnej półkuli zimą, na południowej półkuli latem).
Dalszą konsekwencją zmiany miejsc wschodu i zachodu Słońca jest zmiana długości dnia i nocy. Im większe szerokości geograficzne, tym większe przesunięcia miejsc wschodu i zachodu oraz większe zróżnicowanie długości dnia i nocy. Na równiku te różnice są minimalne. Dzień i noc trwają niemal tyle samo (po ok. 12 godzin), miejsca wschodu i zachodu Słońca zawsze są bliskie kierunkom E i W, a górowanie Słońca wypada albo w zenicie (dwukrotnie), albo nieznacznie bardziej na północ lub na południe.
Na obu zwrotnikach Słońce w zenicie góruje tylko raz, a za pół roku w południe wznosi się już tylko na ok. 43°. Na kołach podbiegunowych najkrótszy dzień trwa zaledwie kilka minut, Słońce pojawia się wówczas na linii horyzontu i za chwilę znika. Najdłuższy dzień natomiast panuje niemal całą dobę: Słońce wschodzi tuż po północy, po ok. 12 godzinach góruje na wysokości 23°27' i zachodzi tuż przed północą w tym samym niemal miejscu, gdzie wzeszło.
Przy wskazywaniu kierunków wschodu i zachodu Słońca przydatna jest znajomość oznaczania stron świata
Około 21 marca | Kierunek wschodu Słońca | Kierunek zachodu Słońca | Kąt, pod jakim Słońce góruje nad horyzontem |
Biegun północny | cały dzień na linii horyzontu | cały dzień na linii horyzontu | 0° |
Koło podbiegunowe północne | E | W | 23°27' |
Zwrotnik Raka | E | W | 66°33' |
Równik | E | W | 90° |
Zwrotnik Koziorożca | E | W | 66°33' |
Koło podbiegunowe południowe | E | W | 23°27' |
Biegun południowy | cały dzień na linii horyzontu | cały dzień na linii horyzontu | 0° |
Około 22 czerwca | Kierunek wschodu Słońca (w przybliżeniu) | Kierunek zachodu Słońca (w przybliżeniu) | Kąt, pod jakim Słońce góruje nad horyzontem |
Biegun północny | Słońce widoczne przez całą dobę na 23°27' | Słońce widoczne przez całą dobę na 23°27' | 23°27' |
Koło podbiegunowe północne | N | N | 46°54' |
Zwrotnik Raka | NE | NW | 90° |
Równik | ENE | WNW | 66°33' |
Zwrotnik Koziorożca | NE | NW | 43°06' |
Koło podbiegunowe południowe | N | N | 0° |
Biegun południowy | noc polarna | noc polarna | noc polarna |
Około 22 grudnia | Kierunek wschodu Słońca (w przybliżeniu) | Kierunek zachodu Słońca (w przybliżeniu) | Kąt, pod jakim Słońce góruje nad horyzontem |
Biegun północny | noc polarna | noc polarna | noc polarna |
Koło podbiegunowe północne | S | S | 0° |
Zwrotnik Raka | SE | SW | 43°06' |
Równik | ESE | WSW | 66°33' |
Zwrotnik Koziorożca | SE | SW | 90° |
Koło podbiegunowe południowe | S | S | 46°54' |
Biegun południowy | Słońce widoczne przez całą dobę na 23°27' | Słońce widoczne przez całą dobę na 23°27' | 23°27' |
(A) W ciągu roku Słońce na równiku dwukrotnie góruje w zenicie. W dniu przesilenia letniego (22 czerwca) krąży najwyżej nad horyzontem – 23°27'
Ważne!
W momentach równonocy łatwo obliczyć wysokość górowania Słońca na każdej szerokości geograficznej. Wystarczy od 90° odjąć wartość szerokości geograficznej. Uzyskany wynik to poszukiwana wysokość Słońca w południe nad horyzontem.
Polecenie 3
Oblicz, pod jakim kątem w stosunku do linii horyzontu obserwujemy Słońce w momencie górowania na zwrotniku Raka w dniu równonocy wiosennej, a pod jakim obserwują Słońce w tej samej chwili ludzie na zwrotniku Koziorożca.
Ważne!
Już wiesz, jak obliczyć wysokość górowania Słońca na każdej szerokości geograficznej w momentach równonocy. Dla szerokości geograficznych, w których znajduje się Polska, wysokość górowania Słońca w dniu przesilenia letniego możemy obliczyć w następujący sposób: do wyniku uzyskanego dla równonocy należy dodać 23°27'. Natomiast, żeby obliczyć wysokość górowania Słońca w dniu przesilenia zimowego, należy taką samą wartość odjąć.
Polecenie 4
Na podstawie rysunku przedstawiającego pozorne drogi Słońca na sferze niebieskiej w Warszawie (C) przerysuj i wypełnij zamieszczoną poniżej tabelę.
Warszawa (52°15'N) | Kierunek wschodu Słońca (w przybliżeniu) | Kierunek zachodu Słońca (w przybliżeniu) | Kąt, pod jakim Słońce góruje w południe nad horyzontem |
Równonoc wiosenna | |||
Przesilenie letnie | |||
Równonoc jesienna | |||
Przesilenie zimowe |
Ćwiczenie 1
Dokonaj obliczeń i ustal, z jakiej szerokości geograficznej obserwator widział górujące Słońce po południowej stronie nieba w dniu równonocy wiosennej (21 marca). Słońce wtedy górowało na wysokości 40°.
Ćwiczenie 2
Dokonaj obliczeń i ustal, z jakiej szerokości geograficznej obserwator widział górujące Słońce po południowej stronie nieba w dniu przesilenia letniego (22 czerwca). Słońce górowało wówczas na wysokości 60°27'.
Data obserwacji | Na półkuli północnej | Na półkuli południowej |
21 marca – pierwszy dzień wiosny (półkula północna), | h Indeks dolny s = 90° – ϕ | h Indeks dolny s = 90° – ϕ |
22 czerwca – pierwszy dzień lata (półkula północna), | h Indeks dolny s = 90° – ϕ + 23°27' | h Indeks dolny s = 90° – ϕ – 23°27' |
23 września – pierwszy dzień jesieni (półkula północna), | h Indeks dolny s = 90° – ϕ | h Indeks dolny s = 90° – ϕ |
22 grudnia – pierwszy dzień zimy (półkula północna), | h Indeks dolny s = 90° – ϕ – 23°27' | h Indeks dolny s = 90° – ϕ + 23°27' |
h Indeks dolny s – wysokość górowania Słońca |
Dzień obserwacji | Na półkuli północnej | Na półkuli południowej |
21 marca – pierwszy dzień wiosny (półkula północna), | h Indeks dolny s = 90° – ϕ | h Indeks dolny s = 90° – ϕ |
22 czerwca – pierwszy dzień lata (półkula północna), | h Indeks dolny s = 90° + ϕ – 23°27' | h Indeks dolny s = 90° – ϕ – 23°27' |
23 września – pierwszy dzień jesieni (półkula północna), | h Indeks dolny s = 90° – ϕ | h Indeks dolny s = 90° – ϕ |
22 grudnia – pierwszy dzień zimy (półkula północna), | h Indeks dolny s = 90° – ϕ – 23°27' | h Indeks dolny s = 90° + ϕ – 23°27' |
h Indeks dolny s – wysokość górowania Słońca |
Ciekawostka
Noc na Ziemi trwa zawsze krócej, niż by to wynikało z obliczeń astronomicznych. Nawet w dniu równonocy dzień jest dłuższy z dwóch powodów. Po pierwsze, widziane przez nas Słońce ma swoje rozmiary kątowe (ok. 32'), a nie jest punktem. W związku z tym: w chwili, gdy środek tarczy słonecznej jest na linii horyzontu i formalnie następuje wschód Słońca, to już od pewnego czasu trwa dzień, bo widać mniejszą część tarczy. Po drugie, załamanie i rozproszenie światła w atmosferze powoduje, że dociera ono do obserwatora, zanim Słońce wynurzy się zza horyzontu albo już po tym, gdy całe skryje się poniżej linii horyzontu.
Nachylenie osi ziemskiej ma podstawowe znaczenie dla długości dnia i nocy, wysokości górowania Słońca oraz zmienności pór roku.
W ciągu roku na Ziemi dwukrotnie występuje zjawisko równonocy, raz przesilenie letnie i raz przesilenie zimowe.
Miejsca wschodu i zachodu Słońca oraz wysokość górowania Słońca zmieniają się w ciągu roku w zależności od szerokości geograficznej.
Praca domowa
Polecenie 5. 1
Odczytaj z mapy współrzędne geograficzne miejscowości, w której mieszkasz. Oblicz, na jakiej wysokości nad horyzontem góruje na tej szerokości geograficznej Słońce w dniach równonocy oraz w dniu przesilenia letniego i przesilenia zimowego.
Zobacz także
Zapoznaj się z następującymi hasłami ze słowniczka:
dzień polarnydzień polarny
płaszczyzna ekliptykipłaszczyzna ekliptyki
noc polarnanoc polarna
precesjaprecesja
przesilenie letnieprzesilenie letnie
przesilenie zimoweprzesilenie zimowe
rok gwiazdowyrok gwiazdowy
rok słonecznyrok słoneczny
równonoc jesiennarównonoc jesienna
równonoc wiosennarównonoc wiosenna
telluriumtellurium
Zajrzyj do zagadnień pokrewnych:
Miejsce Ziemi we Wszechświecie. Kształt i wymiary ZiemiMiejsce Ziemi we Wszechświecie. Kształt i wymiary Ziemi
Ruch obrotowy ZiemiRuch obrotowy Ziemi
Następstwa ruchu obrotowego ZiemiNastępstwa ruchu obrotowego Ziemi
Następstwa ruchu obiegowego ZiemiNastępstwa ruchu obiegowego Ziemi
dzień polarny
zjawisko polegające na przebywaniu tarczy Słońca powyżej linii horyzontu przez czas dłuższy niż 24 godziny (na biegunach dzień polarny trwa 6 miesięcy)
noc polarna
zjawisko polegające na przebywaniu tarczy Słońca poniżej linii horyzontu przez czas dłuższy niż 24 godziny (na biegunach noc polarna trwa 6 miesięcy)
płaszczyzna ekliptyki
płaszczyzna zawierająca orbitę, po której Ziemia obiega Słońce
precesja
zjawisko zmiany kierunku osi obrotu obracającego się ciała, w naszym przypadku Ziemi; oś obrotu sama obraca się wokół pewnego kierunku w przestrzeni, zakreślając powierzchnię boczną stożka
przesilenie letnie
na półkuli północnej to moment, gdy biegun północny znajduje się najbliżej Słońca, a biegun południowy najdalej; Słońce w tym dniu góruje w zenicie nad zwrotnikiem Raka; w tym samym momencie na półkuli południowej jest przesilenie zimowe
przesilenie zimowe
na półkuli północnej to moment, gdy biegun północny jest najbardziej oddalony od Słońca, a biegun południowy znajduje się najbliżej; Słońce w tym dniu góruje nad zwrotnikiem Koziorożca; w tym samym momencie na półkuli południowej trwa przesilenie letnie
rok gwiazdowy
to czas pomiędzy dwoma kolejnymi przejściami Słońca na tle tych samych gwiazd; trwa 365 dni 6 godzin 9 minut i 9, 54 sekundy
rok słoneczny
to czas pomiędzy dwoma kolejnymi przejściami Słońca przez punkt równonocy wiosennej; trwa 365 dni 5 godzin 49 minut
równonoc jesienna
na półkuli północnej to moment, gdy Ziemia osiąga punkt na swojej orbicie, w którym promienie słoneczne padają prostopadle na równik i są równocześnie styczne do jej powierzchni na biegunach; począwszy od tego momentu Słońce zaczyna bardziej oświetlać południową półkulę Ziemi
równonoc wiosenna
na półkuli północnej to moment, gdy Ziemia osiąga punkt na swojej orbicie, w którym promienie słoneczne padają prostopadle na równik i są równocześnie styczne do jej powierzchni na biegunach; począwszy od tego momentu Słońce zaczyna bardziej oświetlać północną półkulę Ziemi
tellurium
przyrząd odtwarzający wzajemny ruch Ziemi i Księżyca względem siebie oraz względem Słońca; głównym celem stosowania tellurium jest ukazanie oświetlenia Ziemi w różnych porach dnia i roku oraz zaćmień Słońca i Księżyca
Ćwiczenie 3
Jak w naszych szerokościach geograficznych nazywamy moment, któremu towarzyszy najdłuższy dzień i najkrótsza noc?
- przesilenie zimowe równonoc wiosennaWielkanocprzesilenie letnierównonoc jesienna
Źródło: Andrzej Boczarowski, licencja: CC BY 3.
Ćwiczenie 4
Przyporządkuj wysokość Słońca w południe 21 marca do odpowiednich szerokości geograficznych.
zwrotnik Raka, biegun północny, równik, równoleżnik 40°S
Źródło: Andrzej Boczarowski, licencja: CC BY 3.
Ćwiczenie 5
Wybierz dni, w których promienie słoneczne w południe padają pionowo na równik.
21 marca22 czerwca22 lipca21 sierpnia23 września20 wrześniaŹródło: Andrzej Boczarowski, licencja: CC BY 3.
Ćwiczenie 6
Uzupełnij puste miejsca, wybierając brakujące elementy z listy.
Ziemia, minut, godzin, Wszechświat, przestępny, sekund, księżycowy, wydłużony, słoneczny, dni, kalendarzowy, szkolny, gwiazdowy, Słońce, obliczeniowy, KsiężycRok........................ trwa około 365 dni, 5 godzin i 49......................... Oznacza to, że........................ wraca po tym czasie do wyjściowej pozycji względem Słońca. Nieco dłuższy jest rok........................, który trwa około 365 dni, 6 godzin, 9 minut i nieco ponad 9 sekund.Źródło: Andrzej Boczarowski, licencja: CC BY 3.
Ćwiczenie 7
Tylko w jednym z wymienionych poniżej miejsc 23 września Słońce w południe jest widoczne na linii horyzontu.
zwrotnik Rakazwrotnik Koziorożcarównikbiegun północnyrównoleżnik 50°Źródło: Andrzej Boczarowski, licencja: CC BY 3.
Ćwiczenie 8
Uzupełnij puste miejsca.
Pozorna wędrówka Słońca po sferze niebieskiej jest konsekwencją ruchu.................... Ziemi wokół własnej osi. Nachylenie osi i obieg............ wokół Słońca są przyczynami zmiany miejsc wschodu i zachodu Słońca oraz jego wysokości nad.................... w południe. Tylko dwa razy w roku (poza biegunami) Słońce................ dokładnie na wschodzie.Źródło: Andrzej Boczarowski, licencja: CC BY 3.
Ćwiczenie 9
Spośród wymienionych propozycji wybierz dwa miejsca, w których można zaobserwować Słońce w zenicie.
biegun południowyrównoleżnik 49°Źródło: Andrzej Boczarowski, licencja: CC BY 3.