Procedury wymiany części sprzętowych i konserwacji komponentów Ge Gdf510 Series

Wymiana paska rozrządu zawsze powinna być przeprowadzana zgodnie z zaleceniami producenta samochodu. Jednak zdarzają się sytuacje, w których trzeba odejść do ustalonych przez niego zasad. Kiedy wymienić pasek rozrządu? Kogo słuchać? Producenta czy mechanika? Czy kierowca może sam zaobserwować symptomy, świadczące o konieczności wymiany paska zębatego? Przeanalizujemy cały szereg możliwych sytuacji.

Wymiana paska rozrządu to kluczowa czynność serwisowa w samochodzie, w którym rozrząd napędzany jest za pomocą paska zębatego. Zerwanie paska rozrządu prowadzi do bardzo poważnego uszkodzenia albo zniszczenia jednostki napędowej (w sytuacji, w której remont jest nieopłacalny). Jeśli kierowca ma szczęście, dojdzie tylko do przeskoczenia paska, co będzie powodować cały szereg problemów z pracą jednostki napędowej.

Na początek musimy odpowiedzieć na trzy pytania. Pierwsze – jaką rolę pełni pasek zębaty i jakie jest jego umiejscowienie pod maską samochodu? Drugie – dlaczego pasek rozrządu się starzeje? Trzecie – dlaczego piszemy, że jego przeskok (o jeden ząbek) jest tak groźny, a jego zerwanie prowadzi do zniszczenia silnika?

Pasek rozrządu: jego rola, dlaczego się starzeje i jakie są konsekwencje jego awarii

Paski rozrządu są wykorzystywane w wielu współczesnych silnikach benzynowych i wysokoprężnych.

Do czego służą? Napędzają układ rozrządu, który steruje pracą zaworów dolotowych (dostarczających powietrze do cylindrów silnika) oraz wylotowych (usuwających z cylindrów spaliny). Praca układu rozrządu musi być ściśle skoordynowana z położeniem wału korbowego i poszczególnych tłoków w cylindrach. Zawory muszą być otwierane i zamykane w ściśle określonych przedziałach czasowych. Dzięki temu, w określonym czasie, cylinder może zostać wypełniony powietrzem i może być do niego wstrzyknięta odpowiednia dawka paliwa, a potem, w określonym czasie, cylinder może być opróżniony ze spalin, powstałych po zapłonie mieszanki paliwowo - powietrznej. Ważny jest nie tylko moment otwarcia i zamknięta zaworów, ale również czas ich otwarcia. To wszystko ma wpływ na właściwą pracę silnika, osiąganie przez niego dobrych osiągów przy optymalnym zużyciu paliwa, a sama koordynacja pracy tak wielu elementów zapewnia bezpieczeństwo jednostce napędowej, zapobiegając zderzeniu się zaworów z tłokami.

Elementów, których pracę trzeba koordynować, jest faktycznie wiele, albowiem mamy najczęściej do czynienia z trzema (w najnowszych silnikach downsizingowych), czterema (typowa ilość w silnikach sprzed kilku – kilkunastu lat) a nawet sześcioma (w silnikach sportowych) tłokami i dużą liczbą zaworów. Obecnie stosuje się cztery (dwa dolotowe, dwa wylotowe) lub nawet pięć zaworów (trzy dolotowe, dwa wylotowe) na cylinder. To wszystko musi pracować w idealnie zorganizowany sposób.

Dlatego też paski rozrządu posiadają zęby (stąd nazwa pasek zębaty), umożliwiające synchroniczne, bardzo dokładne, przenoszenie napędu z koła zębatego zamontowanego na wale korbowym na koło zębate, zamontowane na wałku rozrządu (w wielu silnikach stosuje się dwa wałki rozrządu). Wałek rozrządu zawsze obraca się dwukrotnie wolniej niż wał korbowy.

Samo napędzanie rozrządu to nie jedyne zadanie, jakie stawia się przed paskami rozrządu. Ponieważ wał korbowy zamontowany jest w dolnej części współczesnych silników, a wałek rozrządu (albo dwa wałki rozrządu) w górnej, pasek rozrządu może jeszcze napędzać po drodze elementy dodatkowe, takie jak pompa cieczy chłodzącej, pompa oleju i pompa wtryskowa wysokiego ciśnienia (stosowana w silnikach benzynowych i wysokoprężnych z bezpośrednim wtryskiem paliwa).

O to, aby pasek rozrządu pracował we właściwy sposób, dbają napinacz (jak sama nazwa mówi, zapewnia właściwe napięcie paska), a także rolki prowadzące.

Dlaczego pasek rozrządu się starzeje? Musimy sprawdzić, z czego jest zbudowany. Paski powstają w oparciu o kord, czyli sploty z włókna szklanego, zapewniające odporność na rozciąganie. Korpus paska, powstaje w oparciu gumę. Zęby są dodatkowo wzmacniane tkaniną. Pasek rozrządu może mieć zęby po jednej stronie, a po drugiej może być pokryty tkaniną. Zamiast tkaniny mogą być również zastosowane gumowe rowki, dzięki którym pasek lepiej przylega do kół pasowych pompy cieczy chłodzącej i pompy oleju.

Paski są poddawane szeregowi naprężeń, są narażone na zmiany temperatur. Starzeje się w nich przede wszystkim guma, która podlega naturalnym procesom degradacji (co widzimy na przykład po oponach i uszczelkach samochodowych). Paski zużywają się w przyspieszonym tempie, jeśli są narażone na zetknięcie z płynami eksploatacyjnymi, albo gdy poszczególne elementy napędu rozrządu są ułożone niewspółliniowo.

Na co trzeba szczególnie zwrócić uwagę, kupując nowy pasek rozrządu? Data produkcji, albo data przydatności do użycia. Posiada ją każdy pasek i najczęściej jest to 5 lat od dnia wyprodukowania.

Dlaczego przeskok lub zerwanie paska rozrządu są tak groźne? W przypadku przeskoku paska o jeden ząbek (na przykład na skutek niewłaściwej pracy napinacza, albo błędu w trakcie montażu paska), silnik częściowo traci synchronizację. Zawory nie otwierają się i nie zamykają w odpowiednich odcinkach czasu, co powoduje utratę mocy przez silnik, problemy z jego uruchamianiem, nierówną pracę, hałaśliwość itd.

W przypadku zerwania paska następuje całkowita utrata synchronizacji. Zanim jednostka napędowa się zatrzyma, poruszające się tłoki zderzą się z zaworami, co prowadzi do ich deformacji i poważnych uszkodzeń. Uszkodzeniom może ulec wał korbowy i wałek rozrządu. I często, w takim przypadku, remont silnika może okazać się tak drogi, że będzie po prostu nieopłacalny.

Kiedy wymieniać pasek rozrządu? Kto ma rację: producent, mechanik czy może my sami? 

Musimy rozważyć po kolei trzy sytuacje, które pozwolą nam precyzyjnie określić, kiedy wymienić pasek rozrządu. Wymiana paska zawsze powinna obejmować również montaż nowej pompy cieczy chłodzącej. I odwrotnie: montaż nowej pompy, powinien wiązać się z wymianą paska rozrządu.

Wymiana paska rozrządu zgodnie z zaleceniami producenta samochodu. To podstawowe i najważniejsze zalecenie, do którego trzeba się stosować. Informacje o interwałach wymiany paska rozrządu znajdują się w instrukcji każdego samochodu.

Producent pojazdu określa, po jakim przebiegu i po jakim czasie (w zależności od tego, co nastąpi pierwsze) trzeba wymienić pasek.

Warto również pamiętać, że producenci aut zalecają wcześniejszą wymianę paska przy skrajnych obciążeniach (to np. ciągła jazda po mieście, bardzo duże wahania temperatur w danym rejonie świata, jazda sportowa itd. ).

Spójrzmy na kilka zaleceń serwisowych producentów samochodów, dotyczących wymiany paska zębatego:

Citroen C3 II z silnikiem benzynowym 1. 4 75 KM (kod silnika KFV)

• Wymiana paska co 120. 000 km lub co 4 lata;
• Na terenie Szwecji: co 80 tys. km

Fiat Bravo II z silnikiem wysokoprężnym 1. 6 Multijet 120 KM (kod silnika 198A2. 000)

• Wymiana paska co 140. 000 km lub co 10 lat

Ford Focus II z silnikiem wysokoprężnym 2. 0 TDCI 126 KM (kod silnika G6DA)

• Wymiana paska co 200. 000 km lub co 10 lat

Audi A6 z silnikiem benzynowym 2. 0 TFSI 170 KM (kod silnika BPJ)

• Wymiana paska co 180. 000 km lub co 4 lata

Volkswagen Golf V z silnikiem wysokoprężnym 1. 9 TDI 105 KM (kod silnika BLS)

• Wymiana paska co 120. 000 km lub co 4 lata
• Wymiana krążka napinającego co 240. 000 km lub co 4 lata

To podstawowe zalecenia, do których trzeba się zawsze stosować. Ale zdarzają się sytuacje, w których interwał wymiany paska rozrządu i jego osprzętu trzeba znacząco skrócić.

Wymiana paska rozrządu zgodnie z zaleceniami mechanika

W jakich sytuacjach mechanik może zalecić wymianę paska rozrządu?

• W przypadku niektórych awarii silnika, które spowodowały zabrudzenie paska rozrządu płynami eksploatacyjnymi. Takie sytuacje pojawiają się, gdy dochodzi do przecieków płynu chłodzącego na pompie cieczy chłodzącej albo wycieków oleju silnikowego z uszkodzonych uszczelek wału korbowego i wałków rozrządu.
• Przy wymianie pompy cieczy chłodzącej mechanik zawsze powinien zalecić wymianę paska na nowy.
• Przy wymianie pompy oleju mechanik powinien zalecić wymianę paska rozrządu.
• Przy naprawach, wymagających demontażu paska rozrządu (np. przy naprawie elementów rozrządu) albo wypalonej uszczelki pod głowicę, mechanik powinien zalecić montaż nowego paska rozrządu.
• Przy zauważeniu objawów zużycia paska albo napinacza (krążka napinającego).
• Po zabrudzeniu paska smarem albo płynem eksploatacyjnym podczas jakiejkolwiek naprawy.
• Po sprawdzeniu, że pasek pracował w warunkach podwyższonej temperatury silnika.
• Przy podejrzeniu, że w samochodzie został zamontowany źle dobrany pasek rozrządu.
• W niektórych wersjach silnikowych określonych aut, w których dochodziło do przyspieszonego zużycia paska, albo nawet do pękania paska podczas jazdy. W takim przypadku interwał wymiany paska powinien zostać skrócony – nawet o połowę. Takich, bardzo cennych rad, mogą udzielić przede wszystkim mechanicy, specjalizujący się w naprawach określonych marek samochodów.

Wymiana paska rozrządu zgodnie z decyzją właściciela pojazdu 

Kto poniesie koszt naprawy samochodu, w którym dojdzie do zerwania paska rozrządu? Oczywiście, jego właściciel. Alternatywą dla drogiego remontu silnika, może być zakup używanej jednostki napędowej. Jest to jednak obarczone ogromnym ryzykiem, bo nigdy nie wiadomo, czy silnik z rozbitka to nie jest zatarty złom.

W jakich sytuacjach właściciel auta może sam podjąć decyzję o przyspieszonej wymianie paska rozrządu, znacznie wcześniej, niż zaleca to producent samochodu?

• Przy kupnie używanego samochodu. Nawet wtedy, gdy poprzednik posiada faktury za wymianę w warsztacie. Do końca nigdy nie wiadomo, jaki pasek został zamontowany, czy sprawdzono datę produkcji, czy pasek nie został załamany itd. Zalecenia producentów dotyczą pasków wysokiej jakości. Istnieje niebezpieczeństwo, że poprzedni właściciel zamontował najtańszy pasek.
• W sytuacji, w której poprzedni właściciel auta nie wymienił pompy wody przy wymianie paska (na fakturze za naprawę może widnieć tylko sama wymiana paska rozrządu). Obydwa elementy zawsze wymienia się razem.
• Po zauważeniu, że pasek został zabrudzony smarem, olejem silnikowym, płynem chłodniczym. To w bardzo szybkim czasie doprowadzi do jego pęknięcia.
• Po zauważeniu na pasku widocznych uszkodzeń: pęknięć, naderwania, naderwanych zębów itd.
• Przy zlecaniu naprawy, wymagającej demontażu paska. Nie powinno się zakładać paska zdemontowanego. Zawsze powinien zastąpić go nowy pasek.
• Przy trudnych warunkach eksploatacji. To właściciel auta wie, że np. zdecydowaną większość kilometrów pokonuje w mieście. A to sprawia, że pasek rozrządu powinien zostać wymieniony znacznie szybciej.

Chcesz wymienić pasek rozrządu? Zaufaj tylko specjalistom!

Wymiana paska rozrządu to skomplikowana czynność, która musi zostać przeprowadzona perfekcyjnie. Aby to zrobić, mechanik musi posiadać odpowiednie narzędzia do danego modelu auta (w tym blokady kół zębatych), dostęp do informacji technicznej, dzięki któremu mechanik wie, jaka jest kolejność wykonywanych napraw i z jaką siłą należy dokręcać poszczególne śruby. W przypadku niektórych aut konieczny jest demontaż wielu elementów pod maską, albo nawet wyjęcie silnika, aby uzyskać dostęp do paska rozrządu. I trzeba to robić w określony sposób.

Niewłaściwy montaż paska rozrządu, bez zastosowania blokad, bez stosowania odpowiednich narzędzi i momentów dokręcenia, bez wiadomości na temat kolejności demontażu poszczególnych części, może być powodem wysokich rachunków za naprawę i problemów technicznych z autem.

Dlatego nie warto ryzykować. Na Motointegrator. com można w ciągu kilku chwil umówić wizytę w profesjonalnym warsztacie, w swojej własnej okolicy, gdzie wymiana paska rozrządu zostanie przeprowadzona we właściwy sposób.